De gronden rondom laaglandrivieren zijn ‘de beste gronden van de wereld’. Als de rivier buiten zijn oevers treed bezinken eerst de zwaardere zandige/zavelige deeltjes en verder van de stroombedding de lichte kleiige deeltjes. Vlakbij de rivier vinden we daarom hogere en drogere zavelige gronden; het kenmerkende cultuurlandschap Oeverwallenlandschap. Wat verder van de rivier liggen lagere en natte kleiige komgronden. Zavel zorgt voor voldoende porositeit, lucht en zuurstof in de bodem. Maar er is ook voldoende water aanwezig door de capillaire werken van de fijne zaveldeeltjes. De gronden vlakbij de rivier zijn daardoor ideaal voor akkerbouw, fruitbomen en boomkwekerijen. Maar ze liggen wel deels buitendijks (in het Uiterwaardenlandschap). De kleiige komgronden zijn vaak te nat en daar vinden we voornamelijk graslanden.
Aan de voet van de Grebbeberg ligt natuurgebied De Blauwe Kamer. De Blauwe Kamer is een mooi voorbeeld geworden voor de manier waarop in Nederland ruimte wordt gegeven aan de rivier. Dit nieuwe denkbeeld over omgaan met rivieren werd gestimuleerd door Plan Ooievaar. In 1986 was Plan Ooievaar was de winnaar van een belangrijke ontwerpcompetitie in de landschapsarchitectuurwereld: de tweejaarlijkse EO Weijerscompetitie.
De Grebbedijk zorgt voor waterveiligheid voor 250.000 inwoners van de Gelderse Vallei. Op dit moment is Rijkswaterstaat samen met partners bezig met de versterkingsopgave voor de Grebbedijk. Deze versterkingsopgave wordt gezien als een kans om ook het omliggende gebied aan te pakken. Waterveiligheid staat daarbij voorop, maar natuurversterking en recreatie worden daaraan ‘mee gekoppeld’. Hier worden bewoners, ondernemers, belangenverenigingen en verschillende overheden bij betrokken.
